„Oglądana z daleka sprawia wrażenie nowoczesnego miasta” – mówił lektor Polskiej Kroniki Filmowej (32/48) poświęconej wrocławskiej Wystawie Ziem Odzyskanych, której uroczyste otwarcie zorganizowano 21 lipca 1948 r. „Oko z przyjemnością spoczywa na estetycznych i ciekawie zaprojektowanych pawilonach”. Kto je zaprojektował?

„Do oprawy plastycznej zaangażowano wielu artystów, m.in. Jana Cybisa, Stanisława Dawskiego, Xawerego Dunikowskiego, Eryka Lipińskiego, Henryka Stażewskiego, Bohdana Urbanowicza, Jerzego Wolffa oraz  Stanisława i Wojciecha Zameczników. Otwarcia Wystawy dokonał 21 lipca 1948 r. prezydent  Bolesław Bierut, w obecności m.in. premiera Józefa Cyrankiewicza, który wygłosił inauguracyjne przemówienie. Zaostrzający się konflikt wewnątrz Biura Politycznego spowodował, że na uroczystości tej zabrakło ministra Ziem Odzyskanych, Władysława Gomułki”[1].

W ciągu trzech miesięcy Wystawę zwiedziło 1,5 mln osób. „W zakładach pracy i szkołach w całej Polsce urządzano obowiązkowe wyjazdy na wystawę, a delegatury Orbisu organizowały turystyczne wycieczki na ekspozycję. Dobry wynik frekwencyjny był jednym z podstawowych czynników propagandy sukcesu, która od początku towarzyszyła wystawie”[2].

Jaki był plan wystawy? Podzielono ją na 3 sektory.

„Sektor A to obecne tereny wokół Hali Stulecia. Znajdowały się tam następujące działy :

zniszczenia,

ludność,

dochód społeczny,

jedność Śląska,

węgiel,

Odra i komunikacja,

Wybrzeże, porty, eksport, wyżywienie i rolnictwo (Pawilon Prostokątny),

człowiek (Hala Stulecia).

Sektor B (obecne tereny ZOO) to część społeczno-gospodarcza:

mechanizacja rolnictwa,

Centralny Związek Spółdzielczy,

Centrala Rybna,

Centrala spółdzielczości Pracy i Wytwórczości,

‘Czytelnik’,

Rolnicza Centrala Mięsna,

Wytwórczość Rolnicza,

Centrala spożywców, rolnicza i ogrodnicza,

izba rzemieślnicza,

Prywatny przemysł fermentacyjny,

Pawilon Min. Komunikacji,

Pawilon Min. Rolnictwa wraz z pawilonem wsi,

Pawilon Min. Leśnictwa,

Pawilon Min. Żeglugi,

Pawilon Centrali tekstylnej,

Pawilon rybactwa,

Pawilon weterynarii,

Ponadto w części B znajdowało się m.in.

wesołe miasteczko,

stoiska hodowlane i domki pracownika i robotnika.

Sektor C to nieistniejący dziś Plac Młodzieżowy.

Prezentacje dotyczące 3 lat powojennej odbudowy Wrocławia”[3].

Mimo nakładu finansowego rzędu 715 mln zł organizacja Wystawy Ziem Odzyskanych okazała się finansowym niepowodzeniem.

Przeczytaj więcej pod tym linkiem.

Obejrzyj odcinki Polskiej Kroniki Filmowej poświęconej WZO: PKF 32/48, 35/48, 33/48, 39/48.