kalendarium
Dolnego Śląska




Bunt tkaczy śląskich
Bunt tkaczy śląskich

03.06.1844
05.06.1844

 

Od aresztowania jednego z sowiogórskich robotników w Pieszycach 3 czerwca 1844 r. zaczął się zryw społeczny, który znamy dziś pod nazwą powstania tkaczy śląskich.

Nowa synagoga w Dzierżoniowie
Nowa synagoga w Dzierżoniowie

08.06.1875

 

8 czerwca 1875 uroczyście poświęcono budynek nowej synagogi w Dzierżoniowie.

Powodzie na ziemi kłodzkiej
Powodzie na ziemi kłodzkiej

19.06.1883
20.06.1883

 

Powódź z 1997 r. uznaje się za najbardziej dotkliwą w skutkach w historii ziemi kłodzkiej, ale ten typ klęski żywiołowej wiele wieków wcześniej wpisał się w dzieje Kłodzka i okolicznych miejscowości (m.in. 19-20.06.1883 r. niszczycielska fala powodziowa dokonała wielu spustoszeń w Kotlinie Kłodzkiej).

Wrocławska Wystawa Werkbundu WUWA
Wrocławska Wystawa Werkbundu WUWA

15.06.1929
30.09.1929

 

Wrocławską Wystawę Werkbundu WUWA pod hasłem „Wohnung und Werkraumaustellung” (Wystawa mieszkania i miejsce pracy) otwarto 15 czerwca 1929 r.

Bernard Antochewicz
Bernard Antochewicz

13.06.1931
06.03.1997

 

Tego dnia urodził się Bernard Antochewicz (1931-1997) – polski poeta i tłumacz literatury niemieckiej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Wąbrzeźnie w 1948 r. wyjechał wraz z rodzicami na Dolny Śląsk. Zamieszkał w Karpaczu, gdzie uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego. W latach 1952-56 studiował polonistykę i germanistykę na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1956 r przez 25 lat pracował jako nauczyciel języka polskiego. Uczestniczył w organizowaniu życia kulturalnego we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku.

Urszula Kozioł
Urszula Kozioł

20.06.1931

 

Tego dnia urodziła się Urszula Kozioł (1931) – mieszkająca we Wrocławiu poetka, pisarka, autorka felietonów i utworów dramatycznych dla dzieci i dorosłych. Należy do tzw. pokolenia „Współczesności”. Debiutowała jako poetka w 1953 r. na łamach dodatku do „Gazety Robotniczej". Od 1954 do 1972 r. pracowała w zawodzie nauczyciela, początkowo w Bystrzycy Kłodzkiej, a następnie we Wrocławiu. Od 1958 r. współpracuje z miesięcznikiem „Odra”.

Marek Koterski
Marek Koterski

03.06.1942

 

Marek Koterski (1942) – reżyser filmowy i scenarzysta, dramaturg i prozaik. Wychował się we Wrocławiu, do którego po wojnie prowadzili się jego rodzice wraz z bratem autora. Tak wspominał te czasy: „Całe wrocławskie dzieciństwo upłynęło mi w plenerze, z moimi przyjaciółmi – m.in. ze świętej pamięci Edwardem Kłosińskim, z którym znałem się od piątego roku życia, od przedszkola. Jestem szczęśliwy, że był ten rodzaj zabaw i że tak późno pojawiła się w domu telewizja, bo wychowywałem się na teatrze radiowym. Chorowałem na okrągło, na banalne choroby – to słuchałem teatru radiowego i czytałem książki. Tata nauczył mnie czytać, kiedy miałem pięć lat”. We Wrocławiu również ukończył polonistykę na tutejszym Uniwersytecie, jednocześnie studiując historię sztuki. Tu Dlatego – jak czytamy m.in. w Encyklopedii Teatru Polskiego – „urodzony w Krakowie, uważa się za wrocławianina”.

TOZ w Dzierżoniowie
TOZ w Dzierżoniowie

05.06.1946

 

Towarzystwo Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej (TOZ) na Dolnym Śląsku powstało 12 marca 1946 r. (jego liczne oddziały i delegatury w regionie organizowano już od 1945 r. – w szczytowym okresie było ich ponad 30). 5 czerwca 1946 r. miało miejsce posiedzenie nowego prezydium Wojewódzkiego Oddziału TOZ-u w Dzierżoniowie.

Janusz Kamiński
Janusz Kamiński

27.06.1959

 

Janusz Kamiński urodził się 27 czerwca 1959 r. w Ziębicach. Operator filmowy i reżyser, dwukrotny laureat Oscara. Absolwent X Liceum Ogólnokształcącego im. Stefanii Sempołowskiej we Wrocławiu. W 1979 roku Kamiński został członkiem Akademickiego Klubu Filmowego „Pałacyk”, gdzie nie tylko poznał polską i światową klasykę kina, lecz także miał okazję po raz pierwszy pracować ze sprzętem filmowym, w tym również z kamerą. W 1980 roku podczas obozu AKF-u w Grecji, gdzie dotarły do niego informacje o sierpniowych strajkach w Polsce, zdecydował się nie wracać do kraju i przekroczył granicę czechosłowacko-austriacką.

Premiera "Salta"
Premiera "Salta"

11.06.1965

 

„Do sennego prowincjonalnego miasteczka przybywa Kowalski-Malinowski” – tak najczęściej zaczynają się opisy „Salta” Tadeusza Konwickiego, którego premierę kinową datuje się na 11.06.1965 r.

Marek Krajewski
Marek Krajewski

04.06.1966

 

Tego dnia urodził się Marek Krajewski (1966) – z wykształcenia filolog klasyczny, były wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego. Opublikował m.in. "Śmierć w Breslau" (1999), "Koniec świata w Breslau" (2003), "Erynie" (2010), "Liczby Charona" (2011) oraz dwie powieści wspólnie z Mariuszem Czubajem. Laureat Paszportu Polityki w 2005 roku. Jego książki zostały przetłumaczone na kilkanaście języków. Mieszka we Wrocławiu.

Robert Więckiewicz
Robert Więckiewicz

30.06.1967

 

Tego dnia w Nowej Rudzie urodził się Robert Więckiewicz – aktor filmowy, telewizyjny i teatralny, członek Europejskiej Akademii Filmowej. Uczęszczał do szkoły średniej w Legnicy, następnie w 1993 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego we Wrocławiu. W tym samym roku zadebiutował na scenie Teatru Polskiego w Poznaniu, gdzie występował do 1998 roku. Od 1999 roku związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie.

Nowy podział administracyjny kraju
Nowy podział administracyjny kraju

01.06.1975

 

1 czerwca 1975 r. w Polsce wprowadzono nowy podział terytorialny kraju i dwustopniową strukturę administracyjną (zlikwidowano powiaty).

Happening Krasnoludki
Happening Krasnoludki

01.06.1987

 

Trzecia uliczna akcja Pomarańczowej Alternatywy miała miejsce 1 czerwca 1987 r. (członkowie grupy przebrali się wówczas za krasnoludki; grając na gitarze i śpiewając, rozdawali przechodniom czerwone czapki).

Armia Radziecka opuszcza Wrocław
Armia Radziecka opuszcza Wrocław

16.06.1993

 

Oporów, Kozanów, Ołtaszyn, Strachocin. W tych dzielnicach Wrocławia stacjonowali żołnierze Armii Radzieckiej, którzy 16 czerwca 1993 r. opuścili stolicę Dolnego Śląska.

Kradzież w Auli Leopoldyńskiej
Kradzież w Auli Leopoldyńskiej

04.06.1997
05.06.1997

 

W nocy z 4 na 5 czerwca 1997 r. z Auli Leopoldyńskiej na Uniwersytecie Wrocławskim – przy użyciu m.in. skalpeli i noży do tapet – skradziono 8 olejnych obrazów stanowiących integralny wystrój tego słynnego pomieszczenia.