kalendarium
Dolnego Śląska




Tymoteusz Karpowicz
Tymoteusz Karpowicz

15.12.1921
29.06.2005

 

Tego dnia urodził się we wsi Zielona. W czasie wojny uczestniczył w polskim ruchu oporu. Studiował filologię polską we Wrocławiu. Redaktor tygodnika „Nowe sygnały (zamknięty w 1957 r.). Karpowicz został później także usunięty z redakcji „Poezji” i „Odry”. Od roku 1973 przebywał na stałe za polską granicą. Od roku 1978 profesor na University of Illinois w Chicago (od 1993 r. na emeryturze).

Andrzej Falkiewicz
Andrzej Falkiewicz

05.12.1929
22.07.2010

 

18 czerwca 1929 r. urodził się Andrzej Falkiewicz (1929-2010) – krytyk literacki, redaktor, pisarz, filozof, eseista. Na Uniwersytecie Poznańskim ukończył matematykę i ekonomię, ale zawodowo pełnił funkcję kierownika literackiego w wielu polskich teatrach – we Wrocławiu w latach 1968-84 z przerwami we Współczesnym, natomiast w latach 1989-95 w Teatrze Polskim. Dzięki jego staraniom na rodzime sceny wprowadzono m.in. Jeana Geneta. Jako redaktor opracowywał m.in. wydania dramatów Witolda Gombrowicza, któremu w 1981 r. poświęcił publikację „Polski kosmos. 10 esejów o Gombrowiczu” (uznaje się ją za pierwszą polską książkę o autorze „Trans-Atlantyku”).

Ernest Dyczek
Ernest Dyczek

06.12.1935
25.02.2014

 

Tego dnia urodził się Ernest Dyczek (1935-2014) - poeta, prozaik, tłumacz, wydawca. Języka polskiego nauczył się dopiero w wieku 10 lat (najpierw uczęszczał do niemieckiej szkoły). Od 1954 r. przebywał we Wrocławiu, gdzie studiował filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Był autorem kilku tomików poetyckich, tomów opowiadań i powieści. Publikował m.in. w "Odrze", "Pomostach", w antologii niemiecko-polskiej "Zielona granica". Przetłumaczył wiele utworów literackich z języka niemieckiego, m.in. "Beton" Thomasa Bernharda, a także wspólnie z Markiem Feliksem Nowakiem powieść "Kalkwerk” oraz dwujęzyczny tom wierszy laureatki Nagrody Nobla Elfriede Jelinek „koniec / ende”.

Ryszard Adamów
Ryszard Adamów

13.12.1935

 

Tego dnia urodził się Ryszard Adamów (1935-2010) – mieszkający przez wiele lat w Legnicy prozaik. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego był marynarzem Polskiej Marynarki Wojennej. W późniejszym czasie pracował w różnych instytucjach i organizacjach kulturalnych.

Odbudowa Teatru Polskiego we Wrocławiu
Odbudowa Teatru Polskiego we Wrocławiu

20.12.1950

 

20 grudnia 1950 r. przy ul. Zapolskiej 3 miała miejsce pierwsza premiera w nowo odbudowanym i rozbudowanym gmachu Teatru Polskiego we Wrocławiu (ówczesne Państwowe Teatry Dramatyczne we Wrocławiu) według projektu Andrzeja Józefa Frydeckiego.

Urszula Benka
Urszula Benka

30.12.1953

 

Urszula Benka - pochodząca z Wrocławia polska poetka, prozaik, tłumaczka literatury francuskiej i angielskiej, doktor nauk humanistycznych.

Nienaruszalność zachodnich granic Polski
Nienaruszalność zachodnich granic Polski

07.12.1970

 

Podstawą tego podpisanego 7 grudnia 1970 r. dokumentu było stwierdzenie, że „nienaruszalność granic i poszanowanie integralności terytorialnej i suwerenności wszystkich państw w Europie w ich obecnych granicach jest podstawowym warunkiem pokoju”

Premiera Blizny
Premiera Blizny

06.12.1976

 

Film Kieślowskiego otworzył WFF we Wrocławiu na nurt kina społecznego, w którym twórcy przyglądając się małym lokalnym problemom, mówią tak naprawdę o całym kraju. W tamtym czasie wrocławska Wytwórnia dała światu niejeden zaangażowany film spod ręki twórców młodego pokolenia, by wspomnieć „Indeks” i „Kung-fu” Janusza Kijowskiego, „Wodzireja” Feliksa Falka, „Zdjęcia próbne” Agnieszki Holland, Jerzego Domaradzkiego i Pawła Kędzierskiego czy „Powrót” Filipa Bajona.

Premiera filmu Wyjście awaryjne
Premiera filmu Wyjście awaryjne

26.12.1982

 

Załuski zrealizował swój film w dolnośląskich plenerach: Psarach, Prusicach (powiat trzebnicki) oraz we Wrocławiu. W stolicy Dolnego Śląska plenerami dla planu zdjęciowego były Rynek, ul. Świdnicka, Dworzec Główny PKP, obecny Dom Handlowy Renoma (ówczesny PDT), budynek TVP przy Karkonoskiej.

Kościoły Pokoju na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
Kościoły Pokoju na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

13.12.2001

 

13 grudnia 2001 r. na podstawie kryteriów: III, IV i VI wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Kościoły Pokoju w Świdnicy i Jaworze