kalendarium
Dolnego Śląska




Zjazd głogowski
Zjazd głogowski

15.05.1462
27.05.1462

 

15 maja 1462 r. do Głogowa przybył z licznym orszakiem król czeski Jerzy z Podiebradów, a trzy dni później – król polski Kazimierz Jagiellończyk.

Druga bitwa pod Strugą
Druga bitwa pod Strugą

15.05.1807

 

Podwałbrzyska Struga dwukrotnie była areną działań zbrojnych (za pierwszym razem podczas wojny siedmioletniej w 1762 r.; ponownie 15 maja 1807 r. w czasach wojen napoleońskich). W obu przypadkach przegranymi okazywali się żołnierze pruscy.

Słynna piwiarnia Conrada Kisslinga
Słynna piwiarnia Conrada Kisslinga

12.05.1835

 

12 maja 1835 r. na rogu wrocławskiego Rynku z dzisiejszą ul. św. Mikołaja Conrad Kissling otworzył słynną piwiarnię.

Zygmunt Krasiński, Szczawno-Zdrój i Korona Piastowska
Zygmunt Krasiński, Szczawno-Zdrój i Korona Piastowska

19.05.1838

 

19 maja 1838 r. w Szczawnie-Zdroju ostatni raz przed rozstaniem spotkało się dwoje kochanków: Zygmunt Krasiński i Joanna Bobrowa.

Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim
Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim

08.05.1872

 

Po niespełna 33 latach ukończono budowę neogotyckiego pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.

Hala Baśni (Sagenhalle)
Hala Baśni (Sagenhalle)

30.05.1903

 

Halę Baśni (Sagenhalle) otwarto 30 maja 1903 r z inicjatywy Hermanna von Hendricha w Szklarskiej Porębie, która w tym czasie przeżywała rozkwit jako znany kurort i „kolonia artystów”.

Marian Jachimowicz
Marian Jachimowicz

12.05.1906
12.11.1999

 

5 maja 1906 r. urodził się Marian Jachimowicz - poeta i tłumacz. Po śmierci matki w 1917 r. zamieszkał u brata w Budapeszcie, gdzie rozwijał kompetencje językowe przygotowujące go do późniejszej działalności translatorskiej (w owym czasie pracował w zawodzie preparatora zoologicznego). W 1922 r. powrócił do Polski. Od sierpnia 1945 r. na stałe związał się z Wałbrzychem, gdzie m.in. pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Miejskiej. W 1957 r. ukazał się jego późny debiut książkowy „Ścieżką konieczną” (wcześniej poeta publikował m.in. w „Odrodzeniu” i „Twórczości”) – następne 10 książek poetyckich opublikował do wybuchu stanu wojennego, kiedy zamilkł na niemalże dekadę. Łącznie był autorem 15 tomów poetyckich.

Wieża na Wielkiej Sowie
Wieża na Wielkiej Sowie

24.05.1906

 

24.05.1906 odbyło się uroczyste otwarcie wieży Bismarcka na Wielkiej Sowie.

Sywester Chęciński
Sywester Chęciński

21.05.1930

 

21 maja 1930 r. urodził się Sylwester Chęciński. Jego losy od 1947 roku związane były z Dolnym Śląskiem – w Dzierżoniowie ukończył liceum ogólnokształcące (to samo, w którym uczył się Zbigniew Cybulski). Następnie podjął studia na Wydziale Reżyserii łódzkiej „Filmówki”, które zakończył w roku 1956. Niedługo po wręczeniu dyplomu przyjął ofertę z Wrocławia, gdzie czekały na niego etat i mieszkanie. Na Ziemiach Odzyskanych trafił pod skrzydła Stanisława Lenartowicza, który poszukiwał asystenta przy kręceniu Zimowego zmierzchu. Potem Chęciński asystował jeszcze Lenartowiczowi przy Spotkaniach (1957), Andrzejowi Wajdzie przy Lotnej (1959) i Jerzemu Passendorferowi przy Powrocie (1960).

Palenie książek we Wrocławiu
Palenie książek we Wrocławiu

10.05.1933

 

10 maja 1933 r. w wielu niemieckich miastach zorganizowano akcje publicznego palenia książek. We Wrocławiu zorganizowano ją na pl. Wolności.

Stanisław Dróżdż
Stanisław Dróżdż

15.05.1939
29.03.2009

 

Tego dnia urodził się Stanisław Dróżdż (1939-2009) – poeta, którego życie i twórczość od 1955 r. były związane z Wrocławiem. Po ukończeniu Technikum Ekonomicznego w 1959 r. podjął studia na filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Debiut poetycki Dróżdża przypadł na rok 1964 r. w czasopiśmie „Arka” (były to wiersze wpisujące się w nurt lingwistyczny). Od 1967 r. poeta skoncentrował się na poezji konkretnej, stając się jednym z czołowych polskich przedstawicieli tego nurtu w literaturze i sztuce, czego dał wyraz rok później w opublikowanym na łamach miesięcznika „Odra” (1968, nr 12) manifeście „Pojęciokształty”.

Tragiczny wypadek w kopalni Ruben (Nowa Ruda)
Tragiczny wypadek w kopalni Ruben (Nowa Ruda)

10.05.1941

 

Do najbardziej tragicznego wypadku górniczego w Nowej Rudzie doszło 10.05.1941 r.

Kino Polonia w Legnicy i odrodzenie kinematografii w regionie
Kino Polonia w Legnicy i odrodzenie kinematografii w regionie

05.05.1945

 

5 maja 1945 w legnickim kinie Polonia odbył się pierwszy pokaz filmowy na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej.

Kapitulacja Festung Breslau
Kapitulacja Festung Breslau

06.05.1945

 

6 maja podjęto decyzję o kapitulacji Wrocławia / Festung Breslau jako jednego z ostatnich niemieckich miast: 4 dni po poddaniu Berlina.

Zniszczone mosty w Zgorzelcu
Zniszczone mosty w Zgorzelcu

07.05.1945

 

7 maja 1945 wycofujący się żołnierze niemieccy wysadzili z Zgorzelcu wszystkie mosty.

Manifestacja polskości Kłodzka
Manifestacja polskości Kłodzka

05.05.1946

 

5 maja 1946 r. odbyła się zbiorowa demonstracja polskości Kłodzka. Poprzez pikiety, msze polowe i udział wysoko postawionych przedstawicieli władz (m.in. gen. Stanisława Popławskiego i wiceprezydenta Stanisława Grabskiego) manifestowano przywiązanie terytorialne spornego obszaru do państwa polskiego.

Powstaje Muzeum Regionalne w Jeleniej Górze
Powstaje Muzeum Regionalne w Jeleniej Górze

03.05.1948

 

8 maja 1948 r. otwarto zasoby jeleniogórskiego Państwowego Muzeum Regionalnego im. Jana Matejki, czyli dzisiejszego Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.

Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne
Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne

04.05.1957

 

4 maja 1957 r. w świdnickim sądzie zostaje zarejestrowane Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne z siedzibą w Wałbrzychu

Powstaje KGHM w Lubinie
Powstaje KGHM w Lubinie

01.05.1961

 

1 maja 1961 r. powstaje Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi w Lubinie.

Czarna ospa we Wrocławiu
Czarna ospa we Wrocławiu

22.05.1963
19.09.1963

 

22 maja 1963 r. we Wrocławiu pojawił się wirus ospy prawdziwej.

Śmierć Rafała Wojaczka
Śmierć Rafała Wojaczka

10.05.1971
11.05.1971

 

W nocy z 10 na 11 maja 1971 r. przy ul. Lindego we Wrocławiu zmarł Rafał Wojaczek.

Premiera "Wielkiego Szu"
Premiera "Wielkiego Szu"

16.05.1983

 

16 maja 1983 r. na ekrany polskich kin wszedł „Wielki Szu”, który okazał się wówczas frekwencyjnym hitem (2 mln widzów).

Skarb Średzki
Skarb Średzki

24.05.1988

 

24 maja 1988 r. w Środzie Śląskiej podczas prac rozbiórkowych przy jednej z tamtejszych kamienic robotnicy natrafili na – jak się wkrótce okazało – jedno z najważniejszych znalezisk w powojennej Polsce.

Jan Paweł II na Dolnym Śląsku
Jan Paweł II na Dolnym Śląsku

31.05.1997
02.06.1997

 

31 maja 1997 r. na lotnisku starachowickim we Wrocławiu przedstawiciele Kościoła katolickiego oraz prezydent Aleksander Kwaśniewski powitali Jana Pawła II. Tak zaczął się dwudniowy pobyt papieża w stolicy Dolnego Śląska.