/
Elwro

Biogram

 

Utworzone dzięki inicjatywie grupy działaczy lokalnego środowiska naukowego Zakłady Elektroniczne Elwro (początkowo Wrocławskie Zakłady Elektroniczne Elwro) funkcjonowały od 1959 r. Początkowo siedziba mieściła się przy ul. Obornickiej. W pierwszym etapie działalności przedsiębiorstwo było skoncentrowane na produkcji podzespołów telewizyjnych (zgodnie z myślą Władysława Gomułki o upowszechnianiu odbiorników telewizyjnych w polskich domach), jednak prawdziwym celem było produkowanie maszyn matematycznych. Według założeń dyrektora naczelnego WZE Elwro o końca 1961 r. miało wyprodukować 4 maszyny cyfrowe. Plan udało się zrealizować 2 lata później.

W 1962 r. rozpoczęto produkcję maszyny cyfrowej UMC-1 (skrót oznaczał Uniwersalną Maszynę Cyfrową pierwszej generacji), którą uznaje się za pierwszy w Polsce seryjnie produkowany komputer. „Opracowano go pod kierunkiem prof. Antoniego Kilińskiego na Politechnice Warszawskiej. W 1962 r. na mocy porozumienia między ELWRO a Politechniką Warszawską, przejęto i zmodyfikowano dokumentację UMC1 i uruchomiono produkcję. UMC 1 to komputer lampowy (800 lamp ECC 85) oparty na arytmetyce minus-dwójkowej, opracowanej przez matematyka prof. Pawlaka (niestosowanej we współczesnych komputerach), o organizacji szeregowej, mikroprogramowany, zbudowany na technice dynamiczne”[1]. Do końca 1964 r. wyprodukowano 25 takich urządzeń. Mimo problemów z ich funkcjonowaniem i brakiem możliwości użycia owych maszyn w wojskowości wrocławskie Elwro dynamicznie rozwijało się.

Seryjną produkcję komputerów II generacji realizowano w latach 1966-1970 (Odra 1013, 1103, 1204). „W 1971 r. Odra 1204 kierowała na targach w Lipsku pokazową linią obrabiarek. Był to pierwszy komputer o takich możliwościach i zastosowaniu w krajach RWPG”[2]. Największym sukcesem okazały się modele Odry z serii 1300. „W oparciu o maszyny serii Odra 1300, wyposażone w multipleksery i terminale, na początku lat 70 powstały pierwsze w RWPG abonenckie systemy wielodostępne, co umożliwiło informatyzację kolei, budownictwa, GUS i szkół wyższych. W Elwro wyprodukowano łącznie 587 komputerów serii Odra 1300. Wielkoseryjna produkcja tych maszyn spowodowała powstanie nowych zakładów informatycznych, takich jak: ZMP Błonie, gdzie produkowano i eksportowano drukarki wierszowe oraz MERAMAT produkujące pamięci taśmowe”[3]. Decyzję o wyłączeniu ostatniej Odry 1305 w Polsce, używanej przez wrocławskie PKP, podjęto dopiero w 2010 r...

Wyroby Elwro eksportowano zarówno do krajów wchodzących w skład RWPG, jak i do Francji czy Chin.

W niedługim czasie po sprywatyzowaniu zakładów w 1993 r. i przekazaniu ich niemieckiemu Siemensowi, podjęto decyzję o likwidacji Elwro. „Dlaczego w drugiej połowie lat 80. dopuszczono w Elwro do zaniku produkcji? Dlaczego w zakładach, które produkowały dość wyszukane komputery, nie zaproponowano np. odpowiednika IBM PC, tylko malutki, nie rokujący większych perspektyw Elwro junior? Dlaczego nie zaproponowano pilnych prac nad sieciami lokalnymi, które pojawiły się w 1980 r.? Dlaczego nie zaproponowano ograniczenia rozmiarów firmy i ratowania się rozsądną kooperacją w zakresie lukratywnych produktów automatyki i aparatury pomiarowej?”[4] – pytał po latach Bronisław Piwowar, wieloletni pracownik zakładów.