Biogram

Jacek Bławut (ur. 3 listopada 1950 roku w Zagórzu Śląskim) – operator, reżyser i producent. Jego ojciec pracował na zamku Grodno i tam też Bławuta, wówczas siedmiolatka, dostrzegli dwaj filmowcy: Janusz Kubik i Stanisław Loth. Właśnie od roli w ich krótkometrażowym filmie „Biały rycerz” (reż. Stanisław Loth i Janusz Kubik, 1958) zaczęła się przygoda Jacka Bławuta z kinem. Przez kilka następnych lat zagrał jeszcze kilka mniejszych ról w różnych filmach, m.in. w dwóch filmach Stanisława Różewicza: „Świadectwie urodzenia” (1961) oraz „Echu” (1964), a także „Agnieszce 46” (1964) Sylwestra Chęcińskiego. Ten ostatni obraz wyprodukowała Wytwórnia Filmów Fabularnych we Wrocławiu, a jego akcja rozgrywa się na Ziemiach Odzyskanych (jako plenery wykorzystano wieś Grabownica koło Milicza) tuż po wojnie. Te role sprawiły, że Bławut postanowił kontynuować pracę w filmie – dwukrotnie bez powodzenia próbował zdawać egzaminy na wydział aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.

Ostatecznie jednak Bławut został operatorem. W latach siedemdziesiątych pracował przy kilku filmach jako asystent operatora, a w 1977 roku stanął samodzielnie za kamerą („U progu przemian”, reż. Witold Żukowski). W 1982 roku ukończył zaocznie Wydział Operatorski Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Związany przede wszystkim z filmem dokumentalnym, od 1984 roku sam jest reżyserem, scenarzystą i operatorem (później także producentem i montażystą) większości swoich produkcji. W ten sposób stworzył swoje najgłośniejsze tytuły, które przyniosły mu liczne nagrody na festiwalach w kraju i za granicą, na przykład „Nienormalnych” (1990), zrealizowanych w ośrodku dla dzieci z upośledzeniem umysłowym (film wyróżniony m.in. w San Sebastian, Mannheim i Gdyni), oraz głośną „Wirtualną wojnę” (2012), poświęconą graczom, dla których komputerowy symulator „Ił-2 Sturmovik” stał się częścią życia (nagrodzony m.in. Polską Nagrodą Filmową Orzeł).

Jako operator Bławut współpracował również z najważniejszymi współczesnymi polskimi reżyserami: Markiem Koterskim („Życie wewnętrzne”, 1987; „Porno”, 1990; „Dzień świra”, 2002), Krzysztofem Kieślowskim („Dekalog, dziesięć”, 1989) czy Feliksem Falkiem (serial „Twarze i maski”, 2000). W 2009 roku wyreżyserował swój pierwszy film fabularny – „Jeszcze nie wieczór” – którego główny bohater to znajdujący się u kresu życia słynny aktor. Ponadto Bławut jest również wykładowcą uznanych szkół filmowych, m.in. PWSFTviT czy Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Andrzeja Wajdy, a także członkiem Europejskiej Akademii Filmowej.

Oprac. Robert Dudziński

Twórczość

Dokładną filmografię reżysera można przejrzeć pod tym linkiem.