/
Jakub Rotbaum (1901-1994)

Biogram

 

Jakub Rotbaum (ur. 11 lipca 1901 roku w Żelechowie, zm. 30 stycznia 1994 we Wrocławiu). Jego ojciec Dawid-Szyja urodził się w Kocku. Jego matka Fajga z domu Eiger urodziła się w Żelechowie.
Jakub otrzymał w domu tradycyjne, żydowskie wykształcenie. W latach dzieciństwa pobierał nauki u najlepszych mełamedów, przyswoił sobie Humesz, Tanach, Gemarę, Misznę i in.

W roku 1910 rozpoczyna naukę w hebrajsko-rosyjskim gimnazjum M. Kryńskiego w Warszawie, które było wtedy bardzo popularne ze względu na znanego jidyszowego i hebrajskiego pisarza i tłumacza, który tam nauczał i kierował przedmiotami hebrajskimi (językiem, literaturą i historią).
W 1918 roku Jakub kończy gimnazjum Kryńskiego, w którym w starszych klasach zaczął wykazywać specjalne uzdolnienia w rachunkach i w malarstwie. W latach 1918-1920 Jakub studiuje rachunki i malarstwo w Warszawskiej Szkole Miejskiej Rachunkowości i Szkole Sztuki Zdobniczej.
W latach 1920-1924 studiuje Jakub na Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, pod kierunkiem najlepszych i najsławniejszych  polskich artystów: W. Skoczylasa (grafika), M. Kotarbińskiego (malarstwo portretowe), H. Kuny (rzeźba). Jednocześnie studiuje Jakub fakultet humanistyczny na „Warszawskim Wolnym Uniwersytecie”. W tym samym czasie, na kursach wieczorowych studiuje Jakub w pierwszej warszawskiej Szkole Filmowej, na specjalności reżyserskiej.
W latach 1923-1926 Jakub uczył rachunków w hebrajskiej szkole Tarbutu, a także w szkole podległej CISZO (Centrale Jidysze Szul Organizacje). W latach 1926-1929 Jakub reżyseruje spektakle w studiach dramatycznych kilku znanych żydowskich gimnazjach i szkołach średnich w Warszawie, a także przy organizacji Haszomer Hacair.

Wyreżyserowane przez Jakuba Rotbauma spektakle we wspomnianych instytucjach wprowadzają do repertuaru: Bialika, Czernichowskiego, Friszmana, a także programy z klasycznych dzieł polskich twórców jak: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego oraz inscenizacje poezji Tuwima, Staffa, Broniewskiego, Standego, Bandurskiego.

Pod koniec 1949 roku Jakub Rotbaum wraca do Polski. Został powołany przez Polskie Ministerstwo Kultury i Sztuki na stanowisko kierownika artystycznego „Dolnośląskiego Teatru Żydowskiego” we Wrocławiu.


W latach 1949-1952 Rotbaum w Żydowskim Teatrze we Wrocławiu reżyseruje następujące spektakle:
1. „Wielkie zmaganie” (Montserrat) E. Roblesa,
2. „Rodzina Blank” wg Szolema Alejchema (nowa wersja),
3. „Wielka wygrana” wg Szolema Alejchema (nowa wersja),
4. „30 srebrników” Howarda Fasta,
5. „Sen o Goldfadenie” (nowa wersja).


W roku 1952 Jakub Rotbaum został powołany przez Polskie Ministerstwo Kultury i Sztuki na stanowisko  kierownika artystycznego Państwowych Teatrów Dramatycznych we Wrocławiu. Wraz z tym wielkim i reprezentatywnym Polskim Państwowym Teatrem Rotbaum był związany stale, do roku 1968.

 

oprac. Anna Nowak-Kałużna