Pierwsze nabożeństwo ewangelickie w powojennym Wrocławiu




05.08.1945

wróć

Jednym z głównych organizatorów życia polsko-ewangelickiego we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku był pochodzący z Zaolzia ks. prof. Wiktor Niemczyk. W maju 1945 r. w charakterze pełnomocnika Kościoła Ewangelickiego na Dolnym Śląsku przybył do Wrocławia wraz z Pierwszą Grupą Naukowo-Kulturalną, a następnie czynnie przyczynił się do organizacji i funkcjonowania Uniwersytetu i Politechniki. 5 sierpnia w ówczesnym kościele Dworskim (dzisiaj to Ewangelicki Kościół Opatrzności Bożej przy ul. Kazimierza Wielkiego) ks. Niemczyk odprawił pierwsze nabożeństwo ewangelickie we Wrocławiu.

„Zaproszeni zostali wszyscy znajomi ewangelicy Polacy przebywający we Wrocławiu. Zaproszenia skierowano zostały do przedstawicieli władz miejskich i uniwersyteckich. Bezpośrednio po nabożeństwie odbyło się Zgromadzenie Parafialne, które podjęło jednomyślnie uchwałę odnośnie do zorganizowania we Wrocławiu Polskiej Parafii Ewangelickiej; wybrano spośród siebie Radę Parafialną oraz postanowiono wystąpić do Konsystorza z prośbą o zatwierdzenie Parafii i jej Przedstawicielstwa. Konsystorz prośbę uwzględnił i od tego czasu Parafia ta faktycznie istnieje i działa. Do dnia 4 listopada 1945 roku nabożeństwa odbywały się regularnie w kościele Dworskim, a od 11 listopada w kościele św. Elżbiety, najokazalszym budynku kościelnym miasta Wrocławia. Szczupła garstka ewangelików polskich skłoniła duszpasterza do odprawiania nabożeństwa w jednej z bocznych naw. Obowiązki organisty pełnił Niemiec Alfred Filitz. 26 sierpnia 1945 roku parafia we Wrocławiu zwróciła się do 25 parafii z apelem, w którym m.in. czytamy: ‘[...] Skromne bardzo początki i ogromnie trudne warunki życia i pracy na tym terenie, nie są wszelako w stanie stłumić w nas nadziei, że rozpoczęte dzieło będzie rosło ku chwale Bożej, wzmocnieniu naszego polskiego ewangelickiego posiadania i ku Dobru Ojczyzny... Niezłomna wola utrzymania się jako Polska Parafia Ewangelicka, którą chcemy przekształcić w centrum i bazę wypadową Polskiego Ewangelicyzmu na Dolnym Śląsku, zmuszają nas do zaapelowania do Parafii ewangelickich w kraju p pomoc materialną, choćby w postaci skromnych ofiar pieniężnych [...]’. […]. Pierwsze nabożeństwo komunijne odbyło się w budynku przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego 29 (na II piętrze) 4 listopada 1945 roku o godz. 11.00, pierwsza zaś polska konfirmacja w niedzielę 23 czerwca 1946 roku w kościele Św. Elżbiety”[1].

 


[1] Zob.: R. Bogusz, „Ewangelicyzm polski na Dolnym Śląsku w pierwszych latach po II wojnie światowej”, cyt. za: Piotr Oszczanowski, „Śląski Graal – historia dzbana liturgicznego do Wieczerzy Pańskiej z dawnego wrocławskiego Kościoła Dworskiego”.