Biogram

Kazimierz Braun (1936) – reżyser teatralny, teatrolog, eseista, dramaturg, prozaik. W latach 60. i 70. zajmował się badawczo teatrem alternatywnym. W okresie 1967-71 był kierownikiem artystycznym, a później przez trzy lata dyrektorem Teatru im. Osterwy w Lublinie. We Wrocławiu w latach 1975-84 objął dyrekcję Teatru Współczesnego im. Edmunda Wiercińskiego, gdzie doprowadził do rozkwitu tej wrocławskiej sceny i ukształtował jej twórczy charakter. Bezpośrednim powodem jego usunięcia była premiera „Dżumy” w 1983 r., ale Braun już wcześniej nie zaskarbił sobie sympatii władz:

„Nie chciał ilustrować w swoim teatrze 'uroczystości z okazji' i 'ku czci', nie był pokorny wobec administracji państwowej i instancji partyjnej (...) - pisał w 1989 roku autor ukrywający się pod pseudonimem Lektor. - "(...) narażał się podejmując próby adaptacji scenicznej 'Małej Apokalipsy' Konwickiego. Nie zyskała sympatii władz realizacja 'Obory' Helmuta Kajzara, w reżyserii Andrzeja Makowieckiego, jedno z pierwszych przedstawień mówiących o stalinizmie ("Scena" 1989, nr 9)[1]”.

Znana była twórcza `współpraca Brauna z Tadeuszem Różewiczem, o której reżyser mówił:

„Otrzymałem dar nieba, historia uśmiechnęła się do mnie, spotkało mnie niezasłużone szczęście: mniej więcej w podobnym czasie, gdy jako młody reżyser rozpoczynałem swą drogę przez teatr, dramaty zaczął pisać, już wtedy wielki i uznany poeta, Tadeusz Różewicz. Tak się stało, że znalazłem się jakoś blisko niego, blisko źródła ogromnej twórczej energii. Dane mi było z niej czerpać. Nie od razu zrozumiałem, jak ważne są dla teatru sztuki Różewicza, jak mogą mnie samego wzbogacić. Gdy do tego dojrzałem, gdy udała się pierwsza moja z nim współpraca, moja dalsza droga teatralna zaczęła być znaczona, jak drogowskazami, kolejnymi premierami jego sztuk[2]”.

Do historii przeszła także oprawa plastyczna Franciszka Starowieyskiego, autora bezkompromisowego plakatu do „Białego małżeństwa”[3].

Kazimierz Braun reżyserował w teatrach Gdańska, Krakowa, Lublina, Torunia, Tarnowa, Warszawy, Wrocławia oraz w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Irlandii, Niemczech i innych krajach. Wykładał we Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu oraz na uniwersytetach amerykańskich. Wyreżyserował ponad 150 widowisk teatralnych i telewizyjnych, opublikował ponad 40 książek. Jego spektakle wystawiano w Polsce, USA, Kanadzie, Irlandii i Rosji. Jest laureatem licznych nagród teatralnych, literackich i naukowych.

Twórczość

Wybrane spektakle:

„Białe małżeństwo” (wg T. Różewicza, 1975);
„Anna Livia” (wg J. Joyce’a, 1976);
„Operetka” (wg W. Gombrowicza, 1977);
„Dziady” (wg A. Mickiewicza, 1976);
„Przyrost naturalny” (wg T. Różewicza, 1979);
„Dżuma” (wg. A. Camusa, 1984).

Wybrane książki:

„Teatr wspólnoty” (1972);
„Nowy teatr na świecie 1960-1970” (1975);
„Druga reforma teatru?” (1979);
„Wielka reforma teatru w Europie” (1984);
[Wspólnie z Tadeuszem Różewiczem] „Języki teatru” (1989);
„Teatr polski 1939-1989. Obszary wolności – obszary zniewolenia” (1994);
„Wprowadzenie do reżyserii” (1998)”[1].