/
Rapp Nachman (1914-1987)

Biogram

 

Rapp Nachman (ur. 1914 w Grajewie, w powiecie łomżyńskim, zm. 1987 w Jerozolimie). Poeta, pisarz. Otrzymał tradycyjną żydowską edukację. Uczył się w Warszawskim Seminarium Nauczycielskim. Lata drugiej wojny światowej spędził w Rosji. Po powrocie do Polski mieszkał we Wrocławiu, a od 1950 w Izraelu. Karierę literacką zaczął w białostockiej gazecie Undzere lebn, drukował liryczne wiersze i przekłady z żydowskich wydawnictw periodycznych.

 

Oprac. : Alicja Słupska

 

 


Pierwodruk: zydowskiwroclaw.uni.wroc.pl.

 

 

Twórczość

"In asz" (W popiele) wydał we Wrocławiu w 1947.
"In szayn fun brenendikn dorn" (W blasku płonących cierni),
"A krug mit wayn" (Dzban z winem; Tel Awiw 1963); 
"Bander sztok" (Kostur, Jerozolima 1970); 
"Der Ongeyb" (Początek, Tel Awiw 1972); 
"In weyg cum altn man" (W drodze ku staremu człowiekowi, nowele i szkice, Tel Awiw 1976);  
"Baym fayer toyer" (U płonących wrót), wiersze, Tel Awiw 1979); 
"Cholem , mayn cholem", (Synu, mój synu, Tel Awiw 1979).

 

/
Próbka

 

Do Polski Tsu Poyln צו פוילן
     
Dałem ci w zastaw me życie Kh’hob mayn lebn dir farmashkt, כ’האב מיין לעבן דיר פארמשכנט,
Oddałem ci moje serce Kh’hob mayn harts dir opgegebn כ’האב מיין הארץ דיר אפגעגעבן
Wziąłem na swe ramiona, Kh’hob genumen oyf mayn aksn, כ’האב גענומען אויף מיין אקסן,
Odpowiedzialność za twe życie. Di achrajes  far dayn lebn. די אחריןת פאר דיין לעבן.
Ulotkami na murach, Kh’hob mit bletlekh oyfn moyer, כ’האב מיט בלעטלעך אויפן מויער,
Krwistym dźwiękiem na drutach, Royte ponem oyf di drotn, רויטע פאנעם אויף די דראטן,
Rozpalić chciałem twą szarość, Ontsindn gewolt dayn grokeyt, אנצינדן געוואלט דיין גראקייט,
Wolności chleb dla ciebie zaczynić . Freyheyt-broyt far dir geknotn. פרייהייט- ברויט פאר דיר געקנאטן.
Polsko, Polsko swe święto Poyln, Poyln, host dayn jontew פוילן, פוילן, האסט דיין יןמ – טןב
Wyrwałaś z płomieni, Oysgerisn fun di flemen ארויסגעריסן פון די פלאמען,
Tylko ja w żałobie rozrywam swe szaty Nor ikh in krie rays mayn onton נאר איך אין קריעה רייס מיין אנטאן
I opłakuję matkę w grobie… Un baweyn ikh grub mayn mamen… און באוויין אין גרוב מיין מאמען…
     
Kwitną wiosenne pola S’blien frilindik felder ס’בליען פרילינגדיק די פעלדער
Dnia twej wolności świadkowie, Fun dayn freyheyst-tog di ejdes פון דיין פרייהייאסט-טאג די עדות ,
I świadczą twe lasy Un s’dertseyln dayn welder  און ס’דערציילן דיין וועלדער
O potędze jaśniejących tajemnic, Fun dayn  gwure hele sojdes, פון דיין גבורה העלע סודות ,
O słońcu twym, co dąży ku jasności Fun dayn zun wos geyt oyf likhtik פון דיין זון וואס גייט אויף ליכטיק

 

Rapp Nachman (z jidysz przełożyła Alicja Słupska)