Biogram

Karl Grosser (1850-1918) – architekt urodzony 3 listopada 1850 w Kowarach, syn słynnego snycerza Carla Grossera. Lekcje rysunku pobierał u miedziorytnika Ernsta Knippela. W latach 1866-69 uczęszczał do Szkoły Rzemiosł w Brzegu i zdobył tytuł czeladnika snycerskiego. Studiował w Akademii Budownictwa w Berlinie w latach 1870-77 oraz odbył praktykę w wysoko cenionym atelier berlińskich architektów Kayser & Grossheim. Jeszcze w roku 1877 założył wraz z Heinrichem Brostem spółkę architektoniczno-budowlaną Brost & Grosser i osiedlił się na stałe we Wrocławiu.

Wspólnicy zrealizowali razem niemało projektów. Byli twórcami wielu obiektów użyteczności publicznej, jak np. Śląskie Muzeum Sztuk Pięknych – gdzie nadzorowali prace budowlane, czy słynne obiekty na rogu ul. Świdnickiej i Modrzejewskiej, czyli Dom Handlowy Monopol oraz Hotel Monopol (którego Grosser był również współwłaścicielem wraz z bankierem Wallenbergiem-Pachaly). Hotel znajduje się tam do dziś, a w 1984 został wpisany do polskiego rejestru zabytków.

Oprócz tego zajmowali siÄ™ także projektowaniem budynków mieszkalnych, a w tym m.in. zachowanego letniego paÅ‚acu biskupów wrocÅ‚awskich, czy kamienic przy ul. A. Hercena 6, 8, 10, oraz niezachowanych domów przy ul. T. KoÅ›ciuszki 5, Ofiar OÅ›wiÄ™cimskich 18, J. PiÅ‚sudskiego 60, Podwale, PowstaÅ„ców Åšl. 70 i 81 oraz Åšwidnickiej 14.  Byli również odpowiedzialni za projekt siedziby Ziemstwa KsiÄ™stwa WrocÅ‚awsko-Brzeskiego przy ul. KoÅ›ciuszki 36, jak też innych budynków poza WrocÅ‚awiem – pasażu handlowego w Legnicy i budynków mieszkalnych w wielu miastach ÅšlÄ…ska.

Grosser był też członkiem różnych miejscowych stowarzyszeń, m.in. Śląskiego Towarzystwa Artystycznego, Śląskiego Towarzystwa Ochrony Stron Ojczystych i Śląskiego Towarzystwa Starożytności. Po śmierci swojego wspólnika pracował samodzielnie. Zmarł 10 grudnia 1918 we Wrocławiu.

Więcej można dowiedzieć się z książki Marty Ostrowskiej-Bies, pt. "Karl Grosser Śląski architekt (1850-1918)".

 

Oprac. Izabela Pawliczek

 

Źródła papierowe:

1. "Encyklopedia Wrocławia", red. nauk. J. Harasimowicz Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2006, s. 252.
   Autor wpisu: Ilkosz Jerzy
2. "Leksykon architektury Wrocławia", red. nauk. R. Eysymontt, J. Ilkosz, A. Tomaszewicz, Wrocław 2011, s. 959.

 

Źródła internetowe:

http://wroclaw.naszemiasto.pl/artykul/rynek-27-dzis-poczta-a-dawniej-znany-dom-handlowy,735428,art,t,id,tm.html

http://www.radiowroclaw.pl/articles/view/72887/Karl-Grosser-Slaski-architekt-Marta-Ostrowska-Bies

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karl_Grosser

https://pl.wikipedia.org/wiki/Hotel_Monopol_we_Wroc%C5%82awiu

https://www.swiatksiazki.pl/ksiazki-ksiazki-3799/karl-grosser-slaski-architekt-1850-1918-6372854-ksiazka.html

https://pl.wikipedia.org/wiki/Snycerstwo

Dostęp z dnia 10.07.2018r.