Zabytki, miejsca, historie

Zabytki

(GPS - 51.3370 / 16.8175) Miejscowość położona jest na uboczu pomiędzy Wołowem a Obornikami Śląskimi. Pałac w Bagnie to prawdziwa perełka. Został wybudowany w kilku etapach, a jego początki sięgają lat 1734-1743. Był on oczywiście wielokrotnie modernizowany i remontowany, ale wygląd budynku głównego niewiele się zmieniał. Część głó... [ więcej ]

Bardo

Bardo to niewielkie miasto położone na północ od Kłodzka. Pierwsze wzmianki na jego temat w dokumencie pisanym pochodzą z wieku XI, ale wiadomo, że już w poprzednim stuleciu stał tam gród obronny. Jednak X wiek to nie początek osadnictwa na tych terenach. Pierwsze ślady bytności człowieka na tym terenie pochodzą z przed 10 tys. Lat, co czyni Bar... [ więcej ]

Bielany Wrocławskie: Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła

(GPS - 51.0397 / 16.9686) Wprawdzie pierwsza pisana wzmianka na temat bielańskiego kościoła pochodzi z 1357 r., niemniej jednak sama budowla powstała pod koniec XIII w. Kościół został wybudowany w stylu gotyckim, który mimo kilku modernizacji i remontów został zachowany do dziś. Jego wyposażenie to już jednak w większości styl barokowy. W 16... [ więcej ]

Boguszów-Gorce: Kościół ewangelicki

(GPS - 50.7575 / 16.20470) Boguszów-Gorce to piękna i ciekawa miejscowość nieopodal Wałbrzycha, praktycznie z nim granicząca od strony południowej. Skupmy się ewangelickiej świątyni znajdującej się w północnej części miasta. Ten barokowy kościół został wybudowany od podstaw dla miejscowej społeczności w latach 1770-1775. Była to prosta ... [ więcej ]

Bolesławiec: fortyfikacje miejskie

Fortyfikacje? Na Dolnym Śląsku sporo miast ma zachowane obszerne fragmenty murów obronnych i innych obiektów stanowiących o ich potędze, i zabezpieczających je niegdyś przed zagrożeniami. Takimi zagrożeniami byli m.in. raubritterzy, czyli rycerze (osoby wysokiego stanu) trudniący się napadami, i rabunkami (mieli pod swoim dowództwem niejednokrotnie liczne oddziały, kt�... [ więcej ]

Bolków: Zamek

(GPS - 50.9207 / 16.1049) Zamek Bolków jest przez niektórych uważany za najstarszy w Polsce. Według legendy został wybudowany już w 807 r., jednak nie znaleziono na to żadnych wiarygodnych dowodów. Pewne jest natomiast, że w 1277 r. zamek już istniał, ponieważ wspomina o nim ówczesny władca tych ziem Bolesław II Rogatka. Obiekt usytuowany jest p... [ więcej ]

Chełmsko Śląskie: Domy Tkaczy

(GPS - 50.6661 / 16.0723) Domy Tkaczy – zwane potocznie Dwunastoma Apostołami – zostały wybudowane w 1707 r. na zlecenie opatów cysterskich z Krzeszowa, którzy postanowili osadzić w Chełmsku Śląskim grupę tkaczy z pobliskich Czech. Rzemieślnikom należało zapewnić odpowiednie warunki bytowania i takim rozwiązaniem był zespół dwunastu drewnian... [ więcej ]

Czocha (Sucha): Zamek

(GPS - 51.0308 / 15.3039) Zamek położony jest w miejscowości Sucha, nieopodal Leśnej w powiecie lubańskim. Pierwsze wzmianki o warowni pochodzą z drugiej połowy XIII wieku, gdy tereny te należały do państwa czeskiego i stanowiły północną rubież obronną. Pod władanie Piastów zamek dostał się dopiero w 1315 r. (niektóre źródła podają 1319 r.... [ więcej ]

Głogów: Kościół pw. św. Mikołaja

(GPS - 51.6625 / 16.0919) Kościół św. Mikołaja był najważniejszym obiektem sakralnym w lewobrzeżnej części Głogowa (początki tej części miasta sięgają połowy XIII w., kiedy to postawiony został kościół w stylu romańskim). Niestety, jak to często bywało, kościół nie był oszczędzany przez tragiczne w skutkach zdarzenia, a do najtragiczniejszych na... [ więcej ]

Góra: fortyfikacje

Góra jest miastem powiatowym (liczy ok. 12 tys. mieszkańców), a znajduje się w północnej części Dolnego Śląska. Początki miejskości sięgają tu 1288 r. kiedy to książę Henryk III głogowski lokował je na prawie niemieckim. Niemniej jednak już w XII w. istniał w tym miejscu gród wspomniany w bulli papieskiej. Miasto rozwijało się dość prężnie, ... [ więcej ]

Janowice Duże: Pałac

(GPS - 51.1416 / 16.1032) Pałac w Janowicach Dużych to barokowa budowla o cechach klasycystycznych wzniesiona na początku XVIII w. dla rodziny von Liedlau, która w owym czasie zarządzała wsią. Obiekt prawdopodobnie został wybudowany na przełomie lat 20. i 30. XVIII w. na miejscu wcześniejszego dworu. „Pałac, zbudowany z cegły i kamienia na planie pr... [ więcej ]

Karpacz: Kościół pw. Naszego Zbawiciela (Świątynia Wang)

(GPS - 50.7773 / 15.7241) Historia kościoła pw. Naszego Zbawiciela w Karpaczu, potocznie zwanego Świątynią Wang, jest dość skomplikowana. Trudno określić nawet początki istnienia obiektu. Jak podają niektóre źródła, jest to przełom XII i XIII wieku. Jednak rzeźby znajdujące się na odrzwiach wewnątrz kościoła zdają się mówić, że początki mogą si�... [ więcej ]

Kłodzko: centrum miasta

Przespacerujemy się po zabytkowym centrum miasta, którego zabudowa jest mieszanką wpływów polskich, czeskich, niemieckich, pruskich... i nie wiadomo jakich jeszcze. Kamienice nie pasują do miasta tej wielkości, a bez przesady można powiedzieć, że takiej zabudowy nie powstydziłyby się prawdziwe metropolie. Kościół pw. Wniebowzię... [ więcej ]

Krzeszów: Sanktuarium, opactwo, bazylika

GPS - 50.7327 / 16.0684 Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Taka właśnie jest pełna nazwa głównego kościoła Opactwa cysterskiego w Krzeszowie. Kościół wybudowano w latach 1728-1735 za czasów rządów opata Innocentego. Bazylika krzeszowska zwana jest też Europejską Perłą Baroku - patząc na zdjęcia, raczej nie trudno zgadn�... [ więcej ]

Lubiąż: Paltrak

(GPS - 51.2657 / 16.4949) W Lubiążu przy drodze wyjazdowej w kierunku Wołowa znajduje się paltrak, czyli specjalny typ wiatraka. Jest to budowla napędzana siłą wiatru, oparta na solidnej murowanej podstawie, ale mogąca obracać się na niej wokół swojej osi na stalowych rolkach i szynach. Konstrukcja pochodzi z XVIII wieku, a dokładna data jeg... [ więcej ]

Lubin: Kościół pw. Narodzenia N.M.P.

(GPS - 51.3939 / 16.1867) Lubin przez wielu uważany jest za blokowisko bez zabytków i bez tradycji, więc spróbuję wyprowadzić ich z tego mylnego założenia, pokazując od czasu do czasu miasto, jakiego może nie znacie. Kościół pw. Narodzenia N.M.P. mieści się w Starym Lubinie w miejscu, gdzie usytuowana była najstarsza świątynia w mieście.&nb... [ więcej ]

Luboradz: Pałac

(GPS - 51.0576 / 16.2903) Początki pałacu w Luboradzu, niegdyś jednego z najbardziej okazałych tego typu obiektów na Dolnym Śląsku, sięgają XVI w. Wtedy powstał tu dwór obronny otoczony fosą. Jak większość budowli z tamtego okresu, również ten pałac został rozbudowany i zmodernizowany. Największe zmiany wniosła rozbudowa obiektu, do której ... [ więcej ]

Lwówek Śląski: Kościół Wniebowzięcia N.M.P.

(GPS - 51.1109 / 15.5826) Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny to jedna z bardziej wiekowych świątyń na Śląsku. Pierwsze wzmianki na temat obiektu pochodzą z 1238 r., kiedy to został ufundowany przez Henryka Brodatego. Budowa jego trwała dość długo nawet jak na tamte czasy, ponieważ całkowite jej ukończenie nastąpiło dopiero w ... [ więcej ]

Miękinia: Pałac, folwark

(GPS - 51.1962 / 16.7381) Jednym z ciekawszych miejsc w powiecie średzkim jest Miękinia. Obecnie wieś i siedziba gminy, ale już w XIII w. w tej okolicy uprawiano krzewy winorośli i z tym właśnie związana jest moja następna wycieczka. Pałac, trzeba przyznać, wygląda obecnie dość skromnie jak na epokę baroku z której pochodzi, ale gd... [ więcej ]

Oleśnica: Zamek książąt oleśnickich

(GPS - 51.2090 / 17.3765) Pierwsze wzmianki na temat oleśnickiego zamku pochodzą już z końca XIII w., kiedy to powstał gotycki obiekt, po którym dziś możemy podziwiać wieżę. Wprawdzie została ona przebudowana (została podwyższona), podobnie jak i reszta założenia zamkowego, ale jej zasadniczy kształt pozostał bez zmian. Zamek był wielokrotnie modernizo... [ więcej ]

Pilchowice: zapora

(GPS - 50.9641 / 15.6449) Zapora ta została wybudowana w celu ochrony okolicznych miejscowości przed powodziami, które dość często nawiedzane były przez kapryśną rzekę Bóbr. Budowa trwała od 1904 do 1912 r. (na koronie zapory ustawiono obelisk upamiętniający to wydarzenie). Pilchowicka zapora jest drugą pod względem wysokości budowlą tego typu w ... [ więcej ]

Prochowice: Kościół św. Andrzeja

Kościół św. Andrzeja wzniesiono w XV wieku na miejscu już wcześniej istniejącej drewnianej świątyni. Fundatorem murowanej gotyckiej budowli był Otto von Zedlitz. Jest to budowla na planie prostokąta, jednonawowa. Od strony północnej znajduje się zakrystia, w części południowo-wschodniej czworokątna wieża. W kościele mieści się mauzoleum rodu Zedl... [ więcej ]

Prochowice: Zamek

W pierwszej połowie XIII wieku pojawia się pierwsza wzmianka o Prochowicach, prawdopodobnie w tym okresie obok osady powstaje gródek rycerski. Jego założycielem był Iko von Parchwitz, dworzanin i wieloletni towarzysz księcia Bolesława Rogatki. Według źródeł murowaną warownie ufundował Stefan von Parchwitz wnuk Iko. W latach 1305–1342 zarządzał on prężnie rozwijaj... [ więcej ]

Sobótka: Zamek Górka

Zamek, a właściwie Pałac Górka to jeden z wielu zabytkowych obiektów na Dolnym Śląsku, które służą obecnie dla celów turystycznych. Wprawdzie zabytek nie jest do końca odremontowany, ale jego wielkość i wiek w pełni to tłumaczą, a wykonane prace pozwalają wierzyć, że dawna świetność zostanie mu przywrócona. Historia tego pałacu jest mocno pogmatwan... [ więcej ]

Strzegom: Bazylika mniejsza pw. św. Apostołów Piotra i Pawła

(GPS - 50.9592 / 16.3496) Bazylika mniejsza pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu, to jeden z obiektów, który zrobił na mnie ogromne wrażenie. To jeden z ciekawszych przedstawicieli śląskiego gotyku. Jego rozmiary wyróżniają się na tle niskiej zabudowy okalającej świątynię. Tu muszę podać kilka cyferek, które lepiej zobrazują, o czym mówię. &n... [ więcej ]

Strzelin: Rotunda św. Gotarda

(GPS - 50.7812 / 17.0735) Rotunda św. Gotarda jest jednym z najstarszych kościołów na Śląsku, a jej powstanie datuje się na połowę wieku XII (niektóre źródła podają rok 1140). Obecny kształt nie za bardzo przypomina rotundę, ale zasadnicza jej część, czyli wieża, która jest najstarszym elementem świątyni, to typowa dla romańskich budowli sylw... [ więcej ]

Środa Śląska: Kościół św. Andrzeja

(GPS - 51.1644 / 16.5921) Kościół św. Andrzeja, po raz pierwszy w dokumentach wspomniany w 1233 r., wybudowano prawdopodobnie na przełomie XII i XIII w. Była to świątynia romańska i przetrwała do 1248 r., kiedy to spłonęła w wyniku walk o władzę synów Henryka Pobożnego. Co prawda została ona odbudowana, ale w latach 1378-1388 przebudowano ją na styl gotyc... [ więcej ]

Świdnica: Katedra

Kościół farny pod wezwaniem św. Stanisława i św. Wacława to najbardziej monumentalna budowla sakralna Świdnicy i jedna z największych w Europie. W 2004 roku została wyniesiona do rangi katedry. Wznoszenie świątyni rozpoczęto według tradycji w 1330 roku za panowania księcia Bolka II Małego. W zamierzeniu architektonicznym miała posiadać układ bazylikowy. Zost... [ więcej ]

Świdnica: Srający Chłopek

Srający Chłopek zwany też przez świdniczan Bolkiem Myślicielem to najprawdopodobniej jedyna w Europie rzeźba przedstawiająca mężczynę siedzącego na desce i załatwiającego potrzebę fizjologiczną. Rzeźba powstała w latach 30. XX wieku i znajduje się przy oczyszczalni ścieków. Tekst: Wojciech Koryciński Foto: Paweł Buczma ... [ więcej ]

Świny: Zamek

Zamek Świny, sąsiadujący z Bolkowem, położony w odległości 3 km w kier. pn.-wsch., związany jest z rodem Świnków. Choć położony również na wyniosłym wzgórzu, sylwetkę ma odmienną. Trzykondygnacyjna wieża zbudowana z kamienia na planie prostokąta ma dobrze zachowane fragmenty sklepień, okien gotyckich, sztukaterii, portali ciosowych, dekoracji sgraffitowyc... [ więcej ]

Uraz: Zamek książąt wrocławskich

(GPS - 51.2428 / 16.8527) Pierwsze wzmianki na temat warowni w miejscowości Uraz pochodzą z połowy XIII wieku, kiedy urzędował tu kasztelan. W 1319 r. zamek został rozbudowany przez ówczesnego właściciela, Andreasa Radaka. Oczywiście nie była to ostatnia przebudowa, bo po XV-wiecznych modernizacjach obiekt otrzymał plan tójkąta równobocznego i został o... [ więcej ]

Wambierzyce: Bazylika Nawiedzenia NMP i Kościół Franciszkanów

(GPS - 50.4900 / 16.4547) Bazylika została wybudowana w XVIII w., niemniej jednak początki kultu maryjnego sięgają tu znacznie wcześniejszego okresu, bo wieku XIII (lub jak podają niektórzy - XIV). To nie wszystko, bo początek tej historii ma związek z jeszcze wcześniejszą, XII-wieczną historią mówiącą o cudownym uzdrowieniu Jana z Ratna, który modlą... [ więcej ]

Wojanów: Pałac Bobrów

(GPS - 50.8705 / 15.8306) Neorenesansowy pałac w Wojanowie to drugi tego typu obiekt znajdujący się w tej niewielkiej wsi. Co prawda zabytek niegdyś znajdował się we wsi Bobrów, ale została ona przyłączona do większego Wojanowa. Renesansowy dwór przy istniejącym tu niegdyś zamku, na miejscu którego został wybudowany pałac Boberstein, został p... [ więcej ]

Wambierzyce: Zabudowa

Wambierzyce to nie tylko bazylika Nawiedzenia N.M.P. i klasztor franciszkanów. To także jedna z najbardziej mieszczańskich wsi na Dolnym Śląsku. Nie wszyscy jednak znają genezę sformułowania "Dolnośląska Jerozolima", jak często określa się tę miejscowość. Może wydawać się osobliwe, że Wambierzyce nie mają praw miejskich: patrząc na zabudowę okolic k... [ więcej ]

Wołów: Zamek książęcy

(GPS - 51.3354 / 16.6493) Co do początków zamku, istnieje tyle różnych hipotez, że nie wiadomo, od której zacząć. Jak podają niektóre źródła pierwszy, drewniany gród powstał w tym miejscu ok. 1157 r, a jego budowniczym miał być Władysław II Wygnaniec. Od tego momentu sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, jeśli chodzi o obiekt murowany. Z tego... [ więcej ]

Ząbkowice Śląskie: Zamek książęcy

(GPS - 50.5866 / 16.8074) Ząbkowicki zamek książęcy został wybudowany w stylu gotyckim ok. 1321 r. Z tego właśnie okresu pochodzą pierwsze pisane wzmianki na jego temat. Obiekt był kilkakrotnie oblegany i atakowany, a w 1489 r. po kilkumiesięcznym oblężeniu został zdobyty. W 1522 r. zabytek został częściowo przebudowany na styl renesansowy, jednak niek... [ więcej ]

Żmigród: Pałac Hatzfeldów

(GPS - 51.4823 / 16.9165) ...pałac to stwierdzenie trochę na wyrost, ponieważ jest to trwała, zabezpieczona przed niszczeniem ruina, w części odnowiona. Obiekt został wybudowany przez Melchiora von Hatzfelda w latach 1655-1660 nieopodal istniejącego już dużo wcześniej zamku. Pałac został wybudowany w stylu barokowym i - jak większoś... [ więcej ]